Antoni Libera "Madame"

Antoni Libera

Madame

Wydawnictwo Znak, 2008

Powieść „Madame” Antoniego Libery po raz pierwszy ukazała się w 1998 roku. Została uhonorowana nagrodą wydawnictwa Znak, nominacją do Nagrody Literackiej Nike, otrzymała prestiżową Nagrodę im. Andrzeja Kijowskiego. Przetłumaczona na 21 języków i wydana w wielu krajach zachwyca po dziś dzień, ukazując nam sylwetkę kobiety charakterystycznej i z całą pewnością urzekającą. To chyba jednak z najbardziej nietypowych i najlepszych powieści napisanej przez polskiego autora.

Historia przedstawia wspomnienia młodego człowieka, ucznia ostatniej klasy warszawskiego liceum. Chłopak nie pasuje do swojego pokolenia. Z tęsknotą odnosi się do czasów wojny, krytykując w zamian te, w których przyszło u żyć. Skupia się na wielu ambitnych rozrywkach, poprzez zespół muzyczny i teatr, które spotykają się z negatywnym odbiorem pracowników szkoły. Elokwentny i inteligentny chłopak najbardziej jednak zachwycony jest romanistyką, zwłaszcza, gdy w szkole pojawia się nowa dyrektorka, określona mianem Madame.

Postać madame jest świetnie przedstawionym obliczem zimnej kobiety, niewzruszonej ogromnym zainteresowaniem, które rozbudziła w uczniach. Właściwie możemy poznać tutaj całą jej historię, to jak udało jej się dotrzeć do miejsca, z którego teraz jest tak wielbiona. Nie tylko poprzez swoich wychowanków, ale także poprzez inne osoby z przeszłości, które teraz wspominają ją z uśmiechem i podziwem, opowiadając młodemu chłopakowi jej historię.

Piękna opowieść o fascynacji ucznia dorosłą kobietą, o poszukiwaniu przez niego najbardziej skrytych informacji o niej. Jednak nie jest to zwyczajne śledztwo, bo wszystkiemu towarzyszy rozległa sztuka, cytaty z Racine'a, Sheakspeara, Goethego i wielu wartościowych autorów. Silnie uwydatniona sztuka towarzyszy nam na każdym kroku, niezmiernie zachwycając. Sam bohater tworzy dla Madame sztukę, pisząc esej o wodniku i pannie, próbując zwrócić na siebie jej uwagę zastosowaną w nim symboliką, która silnie była z nią związana.

Książka przedstawia także obraz Polski lat 60. w sposób czasem odrobię humorystyczny, zwłaszcza ukazując obraz komunizmu, panującej wtedy społecznej niesprawiedliwości, system partyjno-polityczny, który bohaterowi nie raz stanął na drodze ku prawdzie. W powieści zastosowana jest szeroka wiedza na temat sztuki, tamtego świata i głównie dlatego, czytając czuje się, że jest to historia niezwykła. Nie dziwią mnie zachwyty nad nią, bo jest to prawdziwe arcydzieło prozatorskie, z którym warto się zmierzyć.

Powieść może nie prosta, ale wspaniała. Wymagająca tyle od czytelnika, ile serca włożył w nią autor. Naprawdę przyjemnie się ją czyta, zatapiając się w pięknym słowie i niezwykłej historii. Opowieść nie raz zabawna, nieraz pouczająca ze wspaniałymi bohaterami. Przede wszystkim z Madame - kobietą piękną i niedostępną, oraz o 19-letnim, zauroczonym nią bohaterze i jego determinacji w dotarciu do prawdy. Polecam :)